Sprzęt surferski – finy, co musisz o nich wiedzieć ?
Zaraz po desce surfingowej, finy są bardzo ważnym, a wręcz niezbędnym elementem surferskiego sprzętu. Im większe doświadczenie surferskie, tym wiedza o finach, ich funkcji, kombinacjach i rozmiarach wydaje się bardziej przydatna. Dobrze dobrane finy do poziomu czy stylu surfera, a także pod dana deskę, pomaga w szybszej nauce i osiągnięciu totalnej nad deską komtroli.
Finy jako element sprzętu surferskiego. Co wiemy o finach z historii ?
Pierwsze deski surferskie były skonstruowane z solidnego drewna i wcale nie miały finów. Godne uwagi jest to, że były one ciężkie i długie, mierzyły 14 stóp czy nawet 16 stóp, o przeciętnej wadze 30-50kg. Niewątpliwie deska bez finów ma możliwość skrętu jeśli ma dobrze wyprofilowane krawędzie, ale ogon deski będzie się ślizgał ( “sliding ass”) ponieważ, nie ma punktu przyczepności. Finy nadają stabilności i wpływają na kąt skrętu oraz pomagają w kontroli w czasie ślizgu na fali.
Pletwa czy fin?
Jak na razie nie znalazłam innego polskiego słowa, które w pełni oddaje nazwę “fins” więc, będę używać słowa finy. W przeciwieństwie do, powszechnie używanego w polskim surferskim żargonie, słowa płetwy. Ponieważ, nie wydaje mi się to adekwatne słowo…no ludzie, żeby deska surfingowa miała płetwy?
Tylko jeden ten fin?
Ilość finów na desce zależy od rodzaju deski, na której dana osoba surfuje oraz preferencji surfera.
Na chwilę obecną mamy dużą ilość kombinacji finów i można się w tym wszystkim pogubić.
- Pojedynczy fin mamy głównie na deskach długich, w klasycznym oldchoolowym longboardowym stylu.
- Mamy podwójne finy zwane bliźniaki (“twin fins”) dla desek retro i fish
- Trzy finy tak zwane „thruster” są naczęściej używaną w dniu dzisiejszym przez surferów kombinacją
- Cztery finy są zwane w surferskim żargonie quad-ami
Pojedynczy fin (Single fin)
Tom Blake zapisał się w surferskiej historii jako prekursor konstrukcji desek surfingowych, inżynier i wynalazca pierwszego pojedynczego FINA.
W 1935 roku dodał on 19-centymetrowego fina z małej łodzi motorowej do ogona deski surfingowej. Ta innowacja nadała stabilności, w dodatku pozwoliła surferom zmieniać kierunek jazdy i robić skręty pod większym kątem. Ten właśnie wynalazek fina okazał się kluczem w rozwoju tego sportu.
Dwa finy (Twin fin)
W latach 40 tych XX wieku Bob Simmons przyczynił się do rozwoju trendu dwóch finów ( twin fins) wykorzystał on dwa rownolegle finy o specyficznym kształcie zwanym “keel” aby wyeliminować opór, a zyskać na zwrotności i prędkości.
Od tego czasu bliźniacze finy przeszły wiele odmian i stały się niesłychanie modne w latach 60. i 70. XX wieku. Australijska ikona surfingu Mark Richards, znany również jako MR, zaczął dominować w profesjonalnym surfingu dzięki nowemu wynalazkowi konstrukcji finów. Wygrał on pod rząd cztery tytuły świata.
Popularność podwójnych finów (twin fins) spowodowała ewolucje kształtu deski surfingowej zwanego rybą (fish), która na dzień dzisiejszy ma nadal wielu zwolenników.
Trzy finy (Thruster)
Ta kombinacja łączy w sobie stabilność, manewrowość, prędkość i jest najczęściej wybierana przez surferów zarówno amatorów jaki i profesjonalistów. Chociaż na początku surferzy mieli wątpliwości, co do tej kombinacji. Prawdopodobnie surfer Simon zmienił ich krytyczne podejście wygrywając puchar świata w Offshore Pipeline Masters w 1981 roku. Ta kombinacja dominuje na zwodach surferskich, jak również w amatorskim surfingu.
Cztery finy (Quad)
Łączą manewrowość i ogromną prędkość. Od czasu pojawiania się tej kombinacji finów wzbudza ona sprzeczne odczucia.
Pierwszy raz ta konfiguracja finów została zaprezentowana w 1992 roku przez Toma Curran-a na zawodach Jbay. Zobacz w linku poniżej:
Osobiście strasznie lubię tą właśnie kombinację finów bo nadaje desce duży luz przy wykonywaniu skrętów. W dodatku jej sterowność porównywalna jest z deskorolką.
Czemu nowe deski maja 5 otworów na finy?
Kombinacje finów wpływają na stabilność deski i kąt skrętu. Każdy surfer w pewnym momencie zdaje sobie sprawę czego potrzebuje, czy większej ilości stabilności przy skręcie czy zupełnie na odwrót. Jeśli masz deskę, która ma pięć otworów to warto kupić zestaw 5 finów i wypróbować wszystkie kombinacje. Godne uwagi jest, żeby zawsze wybierać kombinacje finów pod własne preferencje, czy styl jazdy. Jeśli kupujecie deskę i są tam tylko trzy otwory, to nie ma co kombinować, tylko wybrać kombinacje trzech finów, ponieważ tak zaleca producent deski czy shaper.
Wraca moda na deski retro
Z pewnością deski bez finów wracaj do łask, a to za sprawą słynnego konstruktora desek Toma Wagner-a. Alai-a (wymawiane: ah-LIE-ah) to cienka deska o okrągłym nosie, o kwadratowym ogonie, wykonana z drewna akacjowego Koa, bez finów. Bez wątpienia surfowana przede wszystkim w starożytnych Hawajach. Jest przeznaczona dla średnio zaawansowanych i zaawansowanych surferów, którzy mają dość determinacji i umiejętności technicznych, aby nad Alaią zapanować.
Rozmiar finów
Malo kto wie, że finy kupujemy pod rozmiar deski w przypadku longboardu (desek długich ) np. deska o długości 9 stóp powinna mieć 9 calowy fin.
Warto wiedzieć ,że dla desek krótkich finy dostosowane są pod wage surfera. Przedziały wagowe (XS,S,M,L,XL) są zazwyczaj podane na opakowaniu finów przez producenta.
Jeśli mamy źle dobrane finy to deska będzie zbyt sztywna przy skręcie lub będzie się ślizgać niekontrolowanie.
Większy fin ogólnie będzie miał większą przyczepność, a także zapewni dużą kontrolę podczas surfowania dużych fal. Z drugiej strony, mniejsze finy będą bardziej wyrozumiałe i luźniejsze co może okazać się problematyczne przy surfowaniu dużych i mocnych fal, a pomocne przy surfingu na falach małych.
Kształt finów
Mamy ogromny wybór jeśli chodzi o kształt fina, material z którego jest zrobiony i system mocowania (FCS albo Features). Temat jest tak obszerny, że zasługuje na następny wpis na moim blogu. Obiecuje, że się pojawi w niedalekiej przyszłości.
Eco finy
Pojawił się, też nowy trend kupowania finów, które są wykonane w 100% z materiałów pochodzących z recyklingu. Dzięki temu są przyjazne dla środowiska, wydajne i ostatecznie pomagają zmniejszyć ilość odpadów z tworzyw sztucznych w naszych oceanach i plażach.
Zajrzyjcie na te strony jeśli jesteście zainteresowani zakupem eco finów:
store.shaka-surf.com
exo.surf
Sprzęt surferski – finy
Podsumowując, zanim wydasz swoje pieniądze, by kupić droższe finy, to zastanów się czego potrzebujesz, gdy jesteś na fali. Nie daj się naciągnąć w surferskim sklepie sprzedawcy na znaną markę finów, czy ich wybajerowany wygląd. Postaraj się posiadać obszerna wiedzę na ich temat lub poradzić się instruktora surfingu. Jeśli jesteś na poziomie średnio-zaawansowanym i nie wiesz czego ci potrzeba, eksperymentuj ! Możesz kupić zestaw 5 finów i wszystkie kombinacje wypróbować.
Jeśli masz jakiekolwiek pytania napisz do mnie maila albo wiadomość prywatną na Instagramie, chętnie Ci doradzę.